Wsparcie edukacyjne dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, które doświadczyły cyberprzemocy lub były ofiarą przestępstw w internecie – nowy projekt w obszarze Edukacji Dorosłych

15 października 2017 roku rozpoczął się nowy projekt pt. „Wsparcie edukacyjne dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, które doświadczyły cyberprzemocy lub były ofiarą przestępstw w internecie”. Projekt jest finansowany z programu Erasmus+ Edukacja Dorosłych, akcja KA2 – Partnerstwa Strategiczne.

Dzisiejszy  świat opanowany jest przez internet i media społecznościowe. Umiejętność posługiwania się internetem, wyszukiwania informacji i zasobów, kontakt wirtualny z innymi osobami jest obecnie wymogiem, który stanowi element życia codziennego. Jest elementem włączającym w społeczeństwo, pomagającym w pracy, nawet takiej, w której wymagane są dość niskie kwalifikacje.

Osoby z niepełnosprawnością używają internetu coraz bardziej intensywnie, korzystając z coraz większej liczby coraz bardziej zaawansowanych funkcji. Co więcej, są one edukowane i zachęcane do korzystania z nowych narzędzi, ponieważ umożliwiają one pełne włączenie ich do społeczeństwa, jak nigdy wcześniej.

Jednocześnie trzeba stwierdzić, że każdy może być podmiotem cyberprzemocy. Staje się to niefortunnym elementem codziennego życia. Z obserwacji, doświadczenia i badań wynika, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną są szczególnie narażone na niebezpieczeństwa. W związku z tym pojawiła się pilna potrzeba stworzenia narzędzi, które pomogą osobom z niepełnosprawnością intelektualną poradzić sobie z doświadczeniem przemocy on-line. W tej chwili nie ma takiej przestrzeni czy usług, gdzie takie osoby mogłyby uzyskać wsparcie. Projekt Be.Safe jest próbą wypełnienia luki.

Celem projektu jest udzielenie wsparcia trenerom, nauczycielom i terapeutom w rozpoznawaniu przypadków doświadczania przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną cyberprzemocy lub innych przestępstw on-line, w niesieniu pomocy oraz w edukowaniu, jak takich sytuacji uniknąć.

Projekt jest realizowany w partnerstwie międzynarodowym. Pomysł wyszedł od Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Pozostali partnerzy w projekcie to Politechnika Santarem (Portugalia), Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną w Republice Czeskiej (SPMP Cz), Europejskie Stowarzyszenie Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną i Ich Rodzin Inclusion Europe (Belgia) i Stowarzyszenie Centrum Regionalne dla Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną PORAKA NASA (Macedonia).

Na pierwszym etapie partnerzy projektu stworzą studium przypadków, które pokażą sytuacje, w których osoby z niepełnosprawnością intelektualną mogą być lub rzeczywiście padły ofiarą cyberprzemocy. Zebrane anonimowo doświadczenia tych osób zostaną skomentowane przez psychologa i kryminologa. Powstanie opracowanie, które stanie się podstawą dla programów nauczania i materiałów szkoleniowych. Jeśli ktoś z Państwa zna takie przypadki i zechciałby się nimi podzielić z prowadzącymi projekt, bardzo prosimy o informację na adres emailowy webmaster@psoni.org.pl

Projekt w pewnym sensie jest też kontynuacją wcześniej prowadzonego projektu SafeLabs (Bezpieczne Laboratoria Komputerowe dla Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną). Jednym z rezultatów tamtego projektu jest baza danych z zasadami bezpiecznego zachowania w Internecie i laboratoriach komputerowych oraz z poradami dla nauczycieli, trenerów i rodziców o tym, jak przygotować bezpieczne otoczenie IT dla użytkowników z niepełnosprawnością intelektualną (http://safelabs.eu/pl/database). W projekcie Be.Safe partnerzy dopracują bazę danych. Planują nie tylko ulepszanie aplikacji, ale także dodanie nowych reguł w oparciu o wiedzę zdobytą w studium przypadków. Nowe zasady będą tworzone głównie w formie filmów wideo.

Wysiłki partnerów w projekcie koncentrują się na rozwiązaniu problemu: jak radzić sobie z internetowym niebezpieczeństwem, jakie dotyka osoby z niepełnosprawnością; jak chronić i wspierać. Partnerzy opracują dwa programy szkoleniowe na ten temat – jeden dla nauczycieli i trenerów dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną, drugi dla tychże dorosłych. Zostaną przeprowadzone dwa 5-dniowe kursy – jeden w Portugalii, drugi w Polsce.

I wreszcie powstanie przewodnik dla policji i innych organizacji i osób wspierających. Jednym z wniosków z badań partnerów przed stworzeniem wniosku projektowego jest to, że policja i inne służby nie mają umiejętności i możliwości dobrej komunikacji z osobami niepełnosprawnymi, zwłaszcza tymi, które nie mogą porozumiewać się werbalnie (niektóre osoby nie mówią, niektóre mówią bardzo niewyraźnie). Wiedząc, co może się wydarzyć (dzięki studium przypadków), partnerzy przygotują specjalny cyfrowy przewodnik dla policji i innych służb oraz osób z pożytecznymi wskazówkami i zestawem stwierdzeń w języku łatwym do czytania i zrozumienia wraz infografikami lub piktogramami, które mogą być użyte podczas wywiadu lub rozmowy z osobą z niepełnosprawnością intelektualną. Materiały te mogą być wykorzystywane jako narzędzie AAC podczas spotkania z osobą niepełnosprawną, która nie może się dobrze komunikować, a chce poinformować o jakimkolwiek problemie. Pozwoli to policji współpracować z osobami z niepełnosprawnością intelektualną bez obecności osoby trzeciej, co czasami może być niepożądane. Podręcznik będzie mógł być także wykorzystywany przez innych do komunikowania się z osobą z niepełnosprawnością intelektualną, która znalazła się w trudnej sytuacji.

Studium przypadków, programy nauczania i inne materiały szkoleniowe czy reguły w bazie danych, które zostaną opracowane jako intelektualne rezultaty projektu, będą publicznie dostępne w ramach licencji otwartej w sześciu językach, a także w formie dostępnej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Ostateczne wyniki będą weryfikowane pod kątem jakości przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną, aby zapewnić ich zrozumiałość i dostępność.

Serdecznie zapraszamy wszystkich do śledzenia przebiegu projektu (wkrótce rusza strona www.besafe-project.eu) i uczestnictwa w proponowanych aktywnościach.